કેટલીક વિશિષ્ટ અનામત દરખાસ્તો

કટિંગ વિથ અધીર-બધિર અમદાવાદી | ૩૦-૦૮-૨૦૧૫

પાટીદાર અનામત અંદોલન શરુ થયું ત્યારથી જ્ઞાતિ, જાતી, આર્થિક, એમ કયા આધારે અનામતનો અપાવી જોઈએ એ ચર્ચાએ જોર પકડ્યું છે. અમને લાગે છે કે અત્યારે જે આંદોલન ચાલી રહ્યું છે તેનો અંજામ ગમે તે આવે, પણ જાતિ સિવાય પણ સમાજનાં અમુક વર્ગને જે સહન કરવું પડે છે તેના બદલે વિશેષ અનામત મળવી જોઈએ.

વાંઢાઓ માટે અનામત સીટો : આપણે ત્યાં છોકરાઓ સામે કન્યાઓનો જન્મદર નીચો જઇ રહ્યો છે અને કન્યાઓની અછત બાબતે સમાજશાસ્ત્રીએ વારંવાર ચેતવણી આપી છે છતાં ખાસ સુધારો નથી. બાકી હોય એમ છોકરાઓ કેરીયરને પ્રાથમિકતા આપતાં થયા હોઈ લગ્ન ટાળી રહ્યા છે. આ સિવાય દુનિયાની વસ્તીની ૧૭% ધરાવતાં દેશ માટે આમ તો આ સારું ચિહ્ન કહેવાય, પણ જેતે ઉમેદવાર માટે આ સમસ્યા છે. દેશે એમના ત્યાગને ન ભૂલતા આવા લોકો યોગ્ય પાત્રના સંપર્કમાં આવી શકે એ માટે વ્યવસ્થા ગોઠવવી જોઈએ. એક સૂચન એવું છે કે દેશના કોઈપણ ખૂણામાં યોજાતાં લગ્નમેળામાં ભાગ લેવા માટે એમને ખાસ સહાય મળવી જોઈએ. નવરાત્રીમાં આગલી હરોળમાં ૨૭% સીટો વાંઢાઓ માટે અનામત રાખી શકાય.

વાળના જથ્થા આધારિત અનામત: જેમના માથે જથ્થામાં વધુ વાળ છે તેઓ સફાચટ મેદાન ધરાવનારની ખીલ્લી ઉડાડવાનું ચૂકતા નથી. વાળ સફેદ થાય, ઉંમર ૬૫ પહોંચે ત્યારે માણસને સીનીયર સીટીઝન માટેની અનામતનો લાભ મળે છે. પણ વાળ જતાં રહ્યા હોય એમનું શું? એમની ફક્ત મજાક ઉડે છે. થોડા સમય પહેલાં એક હેરકટિંગ સલૂનમાં આ સંવાદ સાંભળ્યો - 

 

“સુકેશને અડતા નહિ. મુકેશને અડધો કરજો. અલકેશને ડ્રાયર મારીને બેસાડજો. પિન્કેશ છેક આગળ છે અને ધોળો છે એટલે એને રંગજો, પણ એમોનીયા ફ્રી રંગ લગાવજો. કાન ઉપરના પુલકેશને એની ગેંગ સહીત ખેંચી નાખજો.”

સાંભળીને અમને આશ્ચર્ય થયું એટલે અમે વાતનું રહસ્ય પૂછ્યું, તો કારીગર કહે,

“સાહેબે આ વખતે કઈ હેરસ્ટાઈલ કરવાની છે એ કહ્યું. શું છે કે સાહેબના માથામાં વસતિ ઓછી છે એટલે એમણે લાડમાં એકએક વાળના નામ પડ્યા છે. હું પણ બધાને નામથી જ ઓળખું છું. બે જ મિનિટનું કામ છે, તમે બેસો.”

આ દશા છે આપણા દેશમાં ટાલીયા માણસોની! એમનાં માથામાં માત્ર બે મિનિટનું કામ હોવા છતાં દાંતિયાના દાંતા પહોળા કરી નાખે એવા બુટ-પોલીશના બ્રશ જેવા ઘટાદાર ઝટિયા ધરાવતા શખ્સોના લીધે કલ્લાક-કલ્લાક રાહ જોવી પડે છે! બાકી હોય એમાં આટલા ઓછા કામના પણ પુરા પૈસા વસુલવામાં આવે છે! આ અન્યાય છે. હવે સમય આવી ગયો છે કે બિન-કેશિયોને અનામત મળે. હેરકટિંગ સલુનમાં એમને પ્રાયોરીટી સહીત કટિંગ ચાર્જીસમાં ૨૭% સબસીડી મળવી જોઈએ.

આંખના નંબર આધારિત અનામત: સંબંધમાં પારદર્શિતા હોવી જરૂરી ગણાય છે, પરંતુ યુવાન હૈયા વચ્ચે રચાતાં તારામૈત્રકમાં ચશ્માનો પારદર્શક કાચ બાધારૂપ ગણાય છે. એક તરફ કોલેજના ગેટ પર સિક્યોરીટીને કારણે સલામત અંતર રાખવું ફરજીયાત હોય, અને બીજી તરફ જાતકને દૂરના ચશ્મા હોય એવા કિસ્સામાં નજરુંના કોલ મિસ-કોલ થવાની સંપૂર્ણ સંભાવના રહેલી છે. આ અન્યાય દૂર કરવાં ચશ્મીસોને માટે સ્પેશીયલ બ્યુટીપાર્લર પેકેજ, વોલ્વો બસોમાં રાહત દરે મુસાફરી (જેથી કાચ લૂછવાની ઝંઝટ ઓછી થાય), અને ચાઇનીઝ ન હોય તેવી વિદેશી ચશ્માની ફ્રેમો અને કાચ ખરીદવા માટેનાં પેકેજ જેવી વિશેષ સવલતો સરકારે આપવી જોઈએ. આ અંગે જો આંદોલન થાય તો અમારા બેમાંથી એક જણ ચશ્માં પહેરીને રેલીમાં આવશે એની અમે બાંહેધરી આપીએ છીએ.

વજન આધારિત અનામત: પાતળા લોકો પૃથ્વી ઉપર ઓછા ભારરૂપ છે. આ વાત ભલે અક્ષરશ: સાચી હોય, બસ અને ટ્રેનમાં પાતળા લોકો જગ્યા ભલે ઓછી રોકતા હોય, પણ સામે સ્થૂળ લોકો પણ એટલું જ સહન કરે છે. વર્ષોથી બસમાં, લીફ્ટમાં, ફન રાઇડ્સમાં, જમણવારમાં દરેક જગ્યાએ સમાજમાં સ્થૂળકાય વ્યક્તિઓ સાથે અયોગ્ય વ્યવહાર કરવામાં આવે છે. અમારા મત મુજબ, જેમનો બોડી-માસ ઇન્ડેક્સ ૩૦થી ઉપર હોય તેમને એરપોર્ટ ઉપર ચેક-ઇનની લાઈનથી લઈને બુફે ડીનરની લાઈનમાં અગ્રતા મળવી જોઈએ. દક્ષિણ-પશ્ચિમ ચીનના ચોંગકિંગ શહેરની ‘ના હુઓ’ રેસ્તરાં તો ૧૪૦ કિલોથી વધુ વજનના ગ્રાહકને ફ્રી જમાડે છે અને અમુકથી વધારે વજનના ગ્રાહકોને ખાસ ડિસ્કાઉન્ટ પણ આપે છે. સાવ એવું તો નહિ, પણ આવા ધરખમ ખેલાડીઓની જરુરીયાતને ધ્યાનમાં લઈને ગુજરાતી ડાઈનીંગ હોલવાળાઓએ કુલ સંખ્યાના ૨૭% વેઈટરો સ્થૂળકાય ગ્રાહકોને માટે અનામત રાખવાની જોગવાઈ થવી જોઈએ. મારા બેટા મીઠાઈ પીરસનારા તો ભારે ઘરાક બાજુ ફરકવાનું નામ જ નથી લેતાં!

પગે ચાલનાર અને સાયકલ ચલાવનાર માટે અનામત : અને છેલ્લે જે લઘુમતિમાં ધકેલાઈ રહ્યા છે તે, શહેરમાં પગે ચાલનાર અને સાયકલ ચલાવનાર માટે અનામતની માંગણી થવી જોઈએ. ફૂટપાથ પર રહી લાખોનો ધંધો કરનારાંથી લઈને તૂટેલી ફૂટપાથને કારણે જેમણે રોડ પર ચાલવું પડે છે તેમને કોઇપણ બ્રાન્ડના ફૂટવેરમાં ૪૯% ડિસ્કાઉન્ટ મળવું જોઈએ. જેમની પાસે સાયકલ સિવાય કોઈ પ્રકારનું વાહન નથી તેમને માટે સરકારે મફત ઓક્સિજન બાર ખોલવા જોઈએ. અમે તો કહીએ છીએ કે મુનસીટાપલીની ૨૭% બેઠકો આવા પગે ચાલનાર કે સાયકલધારકો માટે અનામત થવી જોઈએ!

આમ તો વંચિતો અને પીડિતોની યાદી લાંબી છે અને એકવાર આ પ્રકારના લાભ આપવાનું જાહેર થશે પછી તો યાદી સાસ્કીનના પેન્ટની માફક દર ધોએ લાંબી થતી જશે. આ જ કારણ છે કે આપણી સુપર-એક્સપ્રેસ ટ્રેનો પાછળથી સ્ટોપેજની સંખ્યા વધતાં વધતાં લાંબા ગાળે લોકલ ટ્રેનો બની જાય છે.

મસ્કા ફન

સત્તા મળે ત્યાં સુધી નેતાઓ આંદોલન કરે છે.