રિસેપ્શનનું સ્ટેજ અને જિંદગીનું રંગમંચ

 

કટિંગ વિથ અધીર-બધિર અમદાવાદી ૨૯-૧૧-૨૦૧૭

“હમ સબ તો રંગમંચ કી કઠપૂતલીયાં હૈ જિનકી ડોર ઉપરવાલે કી ઉંગલીઓમેં બંધી હૈ, કૌન કબ કૈસે ઉઠેગા યે કોઈ નહીં જાનતા હૈ ..” આનંદનો આ ફેમસ ડાયલોગ રિસેપ્શનના સ્ટેજ પર બહુ યાદ આવે છે. તમે નવપરણિતોને શુભેચ્છા આપવા કમ કવર પકડાવવા લાઈનમાં ઉભા રહો એટલે પછી તમારા હાથમાં કશું નથી રહેતું. પછી લાઈનમાં ધરાર ઘુસતી આંટીઓ, અમુક સગાવહાલાને પ્રાયોરીટી ચેક-ઇન કરાવતી વરની માસી, સ્ટેજ પર વરનો હાથ પકડીને ઘેર આવવાનું આમંત્રણ આપતા ભાવવિભોર પપ્પાના ફ્રેન્ડ અને એમાં હા એ હા કરતો વર, અને ટાઈમ મેગેઝિનમાં છપાવવા પાડતો હોય એટલી વાર લગાડતો ફોટોગ્રાફર, આ સૌ ભેગા મળીને તમારી અને સાડી ત્રણસોની ડીશ વચ્ચેના સમયને મેનેજ કરે છે.

રિસેપ્શનના સ્ટેજમાં જમણી બાજુ લાઈન કરવી કે ડાબી બાજુ એના કોઈ ધારાધોરણ નથી. આ વિષય પર શાસ્ત્રોમાં માહિતી શોધવી પણ નિરર્થક છે, કારણ કે રિસેપ્શન એ ભારત માટે પ્રમાણમાં નવો રીવાજ છે. હિંદુ વિધિમાં કલોકવાઈઝનું મહત્વ છે એટલે ડાબી તરફ એન્ટ્રી રખાતી હોય છે. જોકે આમ કરવામાં જો સ્ટેજની જમણી બાજુ એન્ટ્રી તરફ હોય તો વચ્ચેના માનવસમુદાયને ઓળંગીને તમારે સ્ટેજની ડાબી તરફ સુધી જવું પડે છે. આમ કરવામાં રસ્તામાં ભટકાતા પરિચિતોને પરાણે મળવામાં અને બીજાની ઓળખાણ કરવા-કરાવવામાં સ્ટેજ સુધી પહોંચતા અડધો કલાક જેટલો સમય નીકળી જાય છે. રિસેપ્શનમાં પધારતા ‘વા’ના પેશન્ટોના વ્યુ પોઈન્ટથી જોઈએ તો મેઈન એન્ટ્રીથી સ્ટેજના પગથીયા બને તેટલા નજીક હોવા જોઈએ. એક અમદાવાદી તરીકે અમારું સજેશન છે કે મહેમાનને સીધા સ્ટેજ ઉપર થઈને જ એન્ટ્રી મળે એવું ગોઠવવવું જોઈએ; શું છે કે મહેમાનોએ ગિફ્ટના બોક્સ અને ચાંલ્લાના કવર ઉચકી ઉચકીને ફરવું ન પડે અને કોઈની ગિફ્ટ/ કવર આપવાની ઈચ્છા અધુરી ન રહી જાય.

એમાં બ્યુટીપાર્લરમાં જઈ આઇડેન્ટિટી સ્વીચ કરી આવેલી નવવધૂ અને બ્યુટીશીયનને ત્યાં જઈ આવ્યા બાદ માત્ર ચકાચક દાઢી અને હેરસ્ટાઈલ વડે કન્યાને મળતા ભાવને બીટ કરવા માંગતો વર, સ્થળ પર મોડા આવે છે. લાઈન થવાનું આ પહેલું કારણ છે. બીજું કારણ છે ચાલુ દિવસોમાં થતા રીસેપ્શનોમાં ઓફિસેથી ઘેર જઈ કપડા બદલી, ગામના બીજા છેડે પહોંચી, કાર પાર્કિંગની મહામહેનતે મળેલી જગ્યાએથી મેઈન ગેટ સુધી રીક્ષા ન મળતા પદયાત્રા કરી છેક સવા આઠ વાગે એકસાથે તૂટી પડતા મહેમાનો. ત્રીજું કારણ છે સ્ટેજ પર જવા માટે કોરમ થાય એની રાહ જોતા અન્ય પરિવારજનો જે મનમોહન દેસાઈની ફિલ્મની જેમ છેલ્લી ઘડીએ ભેગા થાય છે. યું કી દેખનેવાલી બાત યે હૈ કી એ વખતે લાઈનમાં મોટે ભાગે વર-કન્યાની રાહ જોઈને જમી ચુકેલા લોકો હોય છે; પરિણામે વર-કન્યાના કપડા પરફયુમથી અને હાથ ઊંધિયા તથા પનીરની ‘સબ્જી’ની તેલ મિશ્રિત સોડમથી મઘમઘતા હોય છે અને એજ એમની સજા છે.

ક્યુમાં ઉભા ઉભા શું કરવું? આ પ્રશ્નનો જવાબ અમારા પરમ મિત્ર અને અમારી સોસાયટીના પંદર નંબરના બંગલામાં રહેતા પુષ્કર કે. સળીકર (કે એટલે કેશવરાવ) પાસે છે. આપણે જાણીએ છીએ કે વેલકમ ડ્રીંક તરીકે ઓળખાતા પીણા અને સ્ટાર્ટર તરીકે ઓળખાતી વાનગીઓનું સર્જન ભોજનોત્સુક ભોજનપટુ વ્યક્તિને ધરપત બંધાવવા માટે જ થયું છે. અમારો પુષ્કી મોકા-એ-વારદાત પર પહોંચીને સૌ પહેલું કામ આ બે ચીજો સર્વ કરતા વેઈટરને કયુમાં ઉભેલા લોકો માટે સર્વિસ સતત ચાલુ રાખવાનું કહી આવે છે. લાઈન લાંબી હોય અને સ્ટાર્ટર સારું હોય તો સમય સુખરૂપ પસાર થઇ જાય. આ તો શું કે નંબર આવે ત્યાં સુધી એક કામ પતે. જસ્ટ એક ટીપ. અહીં કેચઅપવાળા હાથ ક્યાં લુછવા એ વિષે કવિ મૌન છે. આ બાબતે સમાજ આપ જેવા ભાવકો પાસે મૌલીક્તાની આશા રાખીને બેઠો છે.

મોટે ભાગે તો લોકો લાઈનમાં કોઈ કુટુંબી કે ઓફિસના કલીગને શોધીને એની સાથે ઘૂસ મારી દેતા હોય છે. અને એવું કરાય કારણ કે આખુ ઝૂંડ એક ફોટામાં પતી જતું હોઈ પાછળવાળા અને સ્ટેજવાળા બંનેને આ ફાવે એવી વ્યવસ્થા છે. જોકે એમાં પાછો આપણો સ્વભાવ નડે. ઘરડા કાકી-કે માસી આપણી આગળ ઘૂસ મારે તો આપણી અંદરનું સ્ત્રી દાક્ષિણ્ય આપણને કફોડી દશામાં મુકે. કાકી ઘૂસે અને કોઈ બોલે નહિ એટલે કાકા પણ આવી જાય. પછી ક્રમશ: એમની વહુ અને દીકરો પણ જોડાઈ જાય. પછી તમારે આ ખેલ જોયા કરવાનો અને પાછળ ઉભેલી પત્નીની કોણીના ગોદા ખાધા કરવાના.

રિસેપ્શનની લાઈનમાં કંઈ લેવાનું હોતું નથી; એટલે સ્ટેજ પર અભિનંદન સહીત કવર આપનારાઓની લાઈન માટે આનંદના જ ડાયલોગને થોડો ફેરફાર કરીએ તો ‘બાબુ મોશાય લાઈન લંબી નહીં બડી હોની ચાહીએ’, એ હિસાબે આપણે ત્યાં લાઈનને બદલે ટોળું જ વધારે હોય છે. સ્થળ-કાળ ભૂલ્યા હોય કે પછી દ્રષ્ટિ વિવાહ માટે પ્રયત્નશીલ હોય; પણ અમુક વિરલાઓ સ્ટેજ પર જવાનું ન હોવા છતાં જ્યાં લાઈન લાગી હોય ત્યાં ટોળે વળી અમસ્તી વાતો કરતા ઉભા હોય છે જેના કારણે આપણને ‘લાઈન બહુ મોટી છે’ એવી છાપ પડે છે. વર્ષો પહેલા એક લગ્નના ગરબામાં આવા જ ટોળા પાસે અમે ઉભા હતા ત્યારની ઘટના છે. યજમાનના એક ઉત્સાહી વડીલ અમારી પાસે આવ્યા અને હાથ પહોળા કરીને ટોળાને ડીનર એરિયા બાજુ દોરતા કહે કહે ‘તમે લોકો પહેલા જમી લો પછી તમારે આખી રાત વગાડવાનું છે.’ માટે પૂછપરછ કરીને ઉભા રહેવું. જય હો ...

મસ્કા ફન

गीता मे परमो गुरु: - ગીતા જ મારા પરમ ગુરુ છે.
ગીતામાં આ વાક્ય ભગવાન શ્રીકૃષ્ણે અને
વ્યવહારમાં ગીતા બેનના હસબંડે કહ્યું છે.