અનબ્રેકેબલ સંકલ્પો

| સંદેશ | સંસ્કાર પૂર્તિ | લોલમ લોલ | ૩૦-૧૦-૨૦૧૧ | અધીર અમદાવાદી |

ગુજરાતી નવું વરસ આવે એટલે નૂતન વર્ષે નવાં કપડાં પહેરી લોકો નવાં સંકલ્પો કરે છે. પણ કદાચ નવું નવ દા’ડા કહેવત આ સંકલ્પવીરોએ સાંભળી નહિ હોય એટલે જ કદાચ બેસતાં વરસે કરેલા ઘણાં સંકલ્પો નવ દા’ડા પણ ટકતા નથી. પણ અનુભવી અને જ્ઞાની લોકો અનબ્રેકેબલ સંકલ્પ કરે છે. એ પુરા ભલે ન થાય, પણ તુટતા નથી. ચોંકી ગયા ને? આ બેસતાં વરસે સંકલ્પો કરવા અને કરેલા સંકલ્પો પાળવાની માયાજાળમાંથી લોકો કઈ રીતે બચે છે તેની વાત.

અનુભવી લોકો કહે છે કે વજન ઉતારવાનો સંકલ્પ કરતી વખતે આંકડાની માયાજાળમાં પડવું નહિ. જેમ કે ‘પહેલી માર્ચ ૨૦૧૨ના રોજ મારું વજન બોત્તેર હશે’, આવો સંકલ્પ કદી ભૂલમાં પણ ન કરવો. કોઈ પરાણે સંકલ્પ કરાવે તો છટકવાનો રસ્તો ખુલ્લો રાખી સંકલ્પ કરવો, જેમ કે ‘ત્રણ મહિનામાં વજન દસ કિલો ઘટાડી નાખીશ’ એવું કહેવું. હવે એવું બને કે તમારા વજનને કાબુમાં લાવવાના જાલિમ મનસુબા ધરાવનારનું ખુદનું વજન ત્રણ મહિનામાં વધી ગયું હોય, અને શરમના માર્યા એ તમને પૂછે જ નહિ! અને આમ ન થાય અને ત્રણ મહિના પછી એ હિસાબ માંગે તો ભોળા થઈ કહેવું ‘હા,વજન ઘટાડવાનું શરુ કરીશ એટલે ત્રણ મહિનામાં ચોક્કસ ઘટાડીશ, યાર એક વાર શરુ તો કરવા દે. અને તું જ શિયાળામાં અડદિયો ને સાલમપાક બનાવીને ખવડાવે પછી વજન કઈ રીતે ઘટે? ઉનાળો આવવા દે, તને પૂછ્યા વગર હું શરુ કરી દઈશ, તારે કહેવું પણ નહિ પડે બસ!’. આમાં પાછું ‘પૂછ્યા વગર’ ખાસ બોલવાનું! આમ ઉનાળા સુધી નિરાંત થઈ જશે.

સંકલ્પો કરાવનારને માવા મસાલા અને સિગારેટ છોડાવવાનો સંકલ્પ લેવડાવવાનો બહુ ઉદ્યમ હોય છે. એમાં ખાનારની દશા પેલી દુર્યોધન જેવી ‘જાનામિ ધર્મમ્..’ જેવી હોય છે. આ ખોટું છે એ ખબર હોવાં છતાં એને છોડી નથી શકતો. આમાં છોડનાર તો મન મક્કમ કરીને છોડી દે છે, નબળા મનના સંકલ્પ કરે છે. તો અમુક અવળા ચોંટે છે. પત્ની છોડાવવા મથતી હોય તો એને કહેશે કે ‘પહેલાં તું ટીવી જોવાનું બંધ કર, તારા લીધે છોકરાં ટીવી સામે ચોંટી જાય છે’.  કે પછી ઇમોશનલ બ્લેક મેઈલિંગ કરશે, ‘જો, હું છોડી તો દઉં છું, પણ ગઈ વખતે પછી બાઈક ચલાવતા ચક્કર આવ્યાં’તા યાદ છે ને? જો કે આ વખતે તો વિમાની રકમ વધારી છે એટલે વાંધો નથી’. અને આમ છતાં જો પેલી ન જ માને તો, પછી ‘જા સિગારેટ નહિ પીવું આજથી’ અને પેલી ખુશ થઈને જતી રહે એટલે, ‘તારી હાજરીમાં હવે નહિ ફૂંકુ’ એમ ‘નરો વા કુંજરો વા’ વાળી કરી દે. આમ એકંદરે એ સિગરેટ ઉપર મેન્થોલની પીપરમીન્ટનાં ખર્ચા વધારે છે!

આપણે લોકો પોતાનાં અંતરાત્મા કે પત્નીનાં અવાજને વશ થઈને અઘરા સંકલ્પો કરી બેસીએ છીએ, પછી એ તૂટે એટલે પોતાની નજરમાં જ પડી જવાય છે. ઓશો મજાકમાં કહે છે કે આમ ગ્લાનિર્મ્ય થવા કરતાં એવાં સંકલ્પ કરવા જે પાળી શકાય, જેમ કે આ બેસતાં વરસથી હું બીડી પીવાની ચાલુ કરીશ. અમારા જેવી સંકલ્પ પાળવામાં કાચી પડતી પેઢીઓ માટે આ અકસીર ઈલાજ છે. અમને થોડા સંકલ્પો સુઝે છે, તમને જે યોગ્ય લાગે તે અપનાવી શકો છો. પતિઓ પોતપોતાની પત્નીઓને ઉલ્લુ બનાવવાનો અને વિદ્યાર્થીઓ કોલેજ બંક કરીને મહિનામાં ઓછામાં ઓછા ચાર પિક્ચર જોવાનો સંકલ્પ કરી શકે. કર્મચારીઓ અઠવાડિયામાં એક દિવસ ગુલ્લી અને બે દિવસ વહેલા નીકળી જવાનો સંકલ્પ કરી શકે. અને પોલીસ ‘આ મહિનામાં ઉપરની આવક પચીસ હજાર સુધી પહોંચાડવી’ એવો સંકલ્પ કરે તો સંકલ્પો સાચાં જ પડે. અને આમ સંકલ્પ સિદ્ધ થવાથી માનસિક શાંતિ પણ મળે. 

ગુજરાતમાં સ્વર્ણિમ જયંતિ વર્ષ નિમિત્તે ઘણાં સંકલ્પો લેવાયા હતાં. આ સંકલ્પોનું પછી શું થયું એ જાણવા મળતું નથી. આ સંકલ્પો જો એમઓયુ હોત તો કદાચ એનાં આંકડા પણ કરોડો અબજોમાં રમતાં હોત. સંકલ્પો અને એમઓયુ લોકો ઉત્સાહની ભરતી આવે એટલે કરી નાખે છે ને પછી એમાંથી છટકી જાય છે. આપણે આ નવા વરસે સંકલ્પો અને એમઓયુનાં આંકડાની માયાજાળમાં ન પડીએ અને જે કરવું છે તે કરી દેખાડીએ. ■

ડ-બકા

સનમ, સજની, સજનવા કે બોલાવું બકા,

કસમ શબ્દકોશની તને જ હું ચાહુ બકા !